ابعاد نظامیگری در خزر
سابقه نظامیگری در خزر به قراردادهای1921 و 1940 بازمیگردد. مطابق با این قراردادها که تحت شرایط نابرابر سیاسی و بینالمللی منعقد شده بود، حق داشتن ناوگان نظامی تنها در اختیار شوروی قرار گرفته بود.پس از فروپاشی شوروی و ایجاد شرایط جدید در منطقه خزر، همانطور که سایر اصول و محورهای آن قراردادها مورد خدشه قرار گرفت، این اصل هم از بین رفت. در این بین واقعه ۱۱سپتامبر شرایط جدیدی را بر منطقه حاکم ساخت و حضور نظامی آمریکا در آسیای مرکزی تحت عنوان مبارزه با تروریسم موجب حاکمیت رویکرد امنیتی و استراتژیکی در منطقه شد. از آن زمان به بعد مباحث مرتبط با نظامی شدن خزر نیز بیش از پیش قوت گرفت، به نحوی که بهنظر میرسد در حال حاضر مسائل نظامی در کنار مسئله نفت و گاز، محیطزیست، شیلات و کشتیرانی، از جمله مهمترین مباحث مرتبط با دریای خزر محسوب میشوند.