ایران و از سر گیری فاز جدید نظام تحریم از سوی جمهوری خواهان
به رغم آنکه مذاکرات ایران با 1+5 بر سر برجام تا میزانی توانسته است از تنش در روابط میان ایرن و آمریکا بکاهد،اما به نظر می رسد که که سطح آن تنش ها ادامه دارد و تحت نگرش های حزبی در آمریکا و جزر و مدی های ناشی از آن دستخوش تغییر می گردد. هم اینک فاز جدید ایجاد تنش از سوی حزب جمهوری خواه از سر گرفته شده است،به گونه ای که خبرگزاری رویترز روز سهشنبه 26 اکتبر شروع فاز جدید این تنش را به نقل از دستیاران کنگره آمریکا مخابره کرده است. خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی خبر داده است که رهبران جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا قرار است اواخر آبان ماه یک قانون تحریمهای ایران را به رای گذاشته و آن را به مدت ۱۰ سال دیگر تمدید کنند.
نظر به آنکه از سر گیری و بر قراری نظام تحریم به جد در دستور کار حزب جمهوری خواه آمریکا قرار گرفته است، جای این پرسش را به میان می آورد که مبادرت به چنین اقدامی ناشی از چیست و چشم انداز آن چگونه خواهد بود؟ تردیدی نیست که مهمترین علت این اقدام در واقع به نگرش های حزب جمهوری خواه ارتباط می یابد. در این ارتباط آنان بر این اعتقادند که ایران یکی از چالش های جدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب می شود. لذا هیچ یک از روسای جمهور گذشته آمریکا نتوانستند از الگوی موثری برای تنش زدایی و کاهش چالش در روابط متقابل بهره گیرند. به ویژه آنکه تهدیدات بالقوه ایران علیه منافع و امنیت ملی آمریکا با اهمال و سستی باراک اوباما روند تصاعد به خود گرفته است. آنان اعتقاد دارند که الگوی دیپلماسی اوباما فرصتی را برای تهدیدات سازمان یافته شده در سر راه ایران قرار داده است که مظاهر آن از فردای برجام در برنامه موشکی و همچنین پرده برداشتن از زراد خانه تسلیحات دور برد خود را نشان داده است.
همچنین آنان اعتقاد دارند که ایران از گروه های افراطی و خشونت گرا در خاورمیانه حمایت به عمل می آورد. در نگاه جمهوری خواهان، ایران از گروه هایی همانند حزب الله،حماس و جهان اسلامی فلسطین حمایت می کند که به اقدامات تروریستی در منطقه مبادرت می کنند. این حمایت ایران در نگاه جمهوری خواهان به معنای تلاش ایران برای بر اندازی متحدان آمریکا در منطقه خواهد بود. مزید بر آن،آنها اعتقاد دارند که جمهوری اسلامی ایران تمایلی به شکل گیری توافقنامه صلح اعراب و رژیم صیهونیستی ندارد. جمهوری اسلامی حضور سازمان یافته و رفتار مداخله جویانه در منطقه به ویژه در کانون های بحرانی دارد. آنچنانکه جمهوری خواهان گفته اند،برایند منطقی چنین تمایلی چیزی جز تهدید منافع ملی آمریکا از سوی ایران نخواهد بود. و خلاصه آنکه سیاست تغییر اوباما آنهم به عنوان اصلی ترین ضرورت در راهبرد های امنیت ملی آمریکا کوچکترین تغییری در الگوها و کنش های رفتاری ایران به وجود نیاورده است. لذا منصرف سازی ایران از طریق برقراری نظام تحریم مهمترین گزینه پیش روی جمهوری خواهان است و آنان تلاش دارند که با استفاده از نظام تحریم به جای اغوای ایران از طریق تعامل به مهمترین اهداف خود که همان الگوی متقاعدسازی است،نایل شوند.
اما چشم انداز چنین راهبردی که بر نظام تحریم تاکید می کند چگونه خواهد بود؟ واقعیت آن است که چشم انداز این سناریو آنچنانکه در دستور کار جمهوری خواهان قرار گرفته است،به چند دلیل قرین توفیق نخواهد بود. اول آنکه مصوبات کنگره می تواند با وتوی اوباما در فرصت های باقی مانده در کاخ سفید روبرو گردد. دوم آنکه مبادرت به چنین اقدامی از سوی جمهوری خواهان به معنای اختلال در نظم دیپلماسی اوباما در قبال ایران خواهد بود و تمام رشته های آن را پنبه خواهد کرد. بدون شک این اختلال مشکلاتی را بر سر اجرایی سازی برجام در آینده به وجود خواهد آورد و سر انجام آنکه جمهوری خواهان نمی توانند بخش موثر مجلس سنا را در تصویب این قانون همراه خود کنند. به واقع چنین چشم اندازی نمی تواند از واقعیت های ادراکی و تحلیلی جمهوری خواهان دور بماند. لذا بهتر است که آنان از برقرار نظام تحریم منصرف و روش تعامل با ایران را برای متقاعد سازی در پیش گیرند.